Ikurikirana ry'imirasire (RPM) ni igikoresho gihanitse cyo kumenya imirasire igamije kumenya no gupima imirasire ya gamma iva mu bikoresho bya radiyo, nka Cesium-137 (Cs-137). Ibi bikurikirana ni ingenzi mu bice bitandukanye, cyane cyane ku mipaka no ku byambu, aho usanga ibyago byo kwanduza radiyo bituruka ku byuma bishaje ndetse n'ibindi bikoresho. RPMikora nk'umurongo wa mbere wo kwirinda uburyo bwo gutwara ibintu bitemewe na radiyo itemewe, urebe ko iterabwoba iryo ari ryo ryose rishobora kumenyekana mbere yuko ryinjira mu ruhame.
Muri Indoneziya, inshingano zo kugenzura ingufu za kirimbuzi n'ibikoresho bikoresha radiyo biri mu kigo cy'igihugu gishinzwe kugenzura ibirwanisho ruhonyanganda, kizwi ku izina rya BAPETEN. Nubwo aya mabwiriza agenga iki gihugu, muri iki gihe igihugu gifite ibibazo bikomeye mu bushobozi bwo gukurikirana radiyo. Raporo zerekana ko umubare muto w’ibyambu ufite ibikoresho bya RPM bihamye, hasigara icyuho kinini mu kugenzura ubwishingizi ku byinjira byinjira. Uku kubura ibikorwa remezo bitera ingaruka, cyane cyane bitewe nibyabaye vuba aha birimo kwanduza radio.
Kimwe mu bintu nk'ibi cyabaye mu 2025 Indoneziya, irimo Cs-137, isotope ikora radiyo itera ingaruka zikomeye ku buzima bitewe n’imyuka yangiza ya gamma. Ibi birori byatumye leta ya Indoneziya yongera gusuzuma ingamba zayo zo kugenzura no kongera ubushobozi bwayo bwo kumenya radio. Kubera iyo mpamvu, habayeho kwiyongera kugaragara mu kugenzura imizigo no gutahura radiyo, cyane cyane mu bihe birimo imyanda no gucunga ibyuma.
Kumenyekanisha ibyago bishobora kwanduza radio byatumye hakenerwa cyane RPM n'ibikoresho byo kugenzura bijyanye. Mugihe Indoneziya ishaka gushimangira ubushobozi bwayo bwo gukurikirana, hakenewe iterambereibikoresho byo kumenya imirasire bizarushaho kunenga. Iki cyifuzo ntikigarukira gusa ku byambu no kwambuka imipaka ahubwo binagera no mu bigo bishinzwe gucunga imyanda, aho ubushobozi bw’ibikoresho bya radiyo byinjira mu miyoboro y’imyororokere bigenda bihangayikisha.
Mu gusoza, kwishyira hamwe kwa Ikurikirana ry'imirasiremu rwego rwo kugenzura Indoneziya ni ngombwa mu kuzamura ubushobozi bw'igihugu bwo kumenya no gucunga umwanda wa radiyo. Hamwe nibyabaye vuba aha bishimangira akamaro ko kugenzura neza, ibyifuzo bya RPM na serivisi zijyanye nabyo biteganijwe kwiyongera cyane. Mu gihe BAPETEN ikomeje kunonosora amabwiriza yayo no kugenzura, ishyirwa mu bikorwa rya sisitemu yo kumenya imirasire yuzuye izagira uruhare runini mu kubungabunga ubuzima bw’abaturage no gucunga neza ibyuma bishaje ndetse n’ibindi bikoresho bishobora guteza akaga.
Igihe cyo kohereza: Ugushyingo-21-2025